Fatih harbiye - Peyami Safa
16 Ocak 2015 Cuma
Fatih harbiye
Kitap Adı: Fatih harbiye
Yazar Adı: Peyami Safa
Yayın Evi: Okuken
Açıklama:

Başlıca Roman Karakterleri 
Neriman: Annesi yedi yıl önce ölen 22 yaşında bir genç. Fatih’te oturuyor. Darülelhan’ın alaturka bölümünde öğrenci. Harbiye’de Batılı gibi yaşamak istiyor.
Faiz Bey: Neriman’ın babası, Doğu değerlerine bağlı biri.
Şinasi: Neriman’ın arkadaşı. O da Darülelhan’da okuyor. Doğulu değerlere inanıyor.
Macit: Alafranga hayat yaşayan genç bir adam.

FATİH HARBİYE

Romanın başkahramanı Neriman, İstanbul Fatih’te babası Faiz Bey’le birlikte oturmaktadır. Annesi yedi yıl önce ölmüştür. O dönemin konservatuvarı olan Darülelhan’da öğrencidir, alaturka müzik okumaktadır. Şinasi ile yedi yıldır tanışmakta, arkadaşlık yapmaktadır. Şinasi de Fatih’te oturmakta, o da Darülelhan’da okumaktadır. Bir gün Darülelhan’dan birlikte çıkarlar, Neriman Beyazıt’ta oturan bir arkadaşını davetine gideceğini söyleyerek Şinasi’den ayrılır. Şinasi’nin günün bu saatinde yapabileceği bir şey yoktur. Tütüncüden bir ‘cigara’ bir gazete alıp ağır ağır yürümeye başlar. Nereye gideceğini de kestiremeyip Beyazıt’a doğru yürür. Kahvelerin oraya doğru yönelirken birden Neriman’ı tramvay bekleme yerinde görür. Onun tramvay bekleyip beklemediğini anlamaz. Ama Fatih-Harbiye tramvayı gelip herkesten önce atlamayı başarınca anlar. Arkasından koşmak ister, yapamaz, gerilir, birdenbire büyük bir şaşkınlık yaşar. Okul arkadaşlarının kahveden seslenişlerini duyup gider. Bir kahve söyler, sigara üstüne sigara içer. Kendi kendine ‘ne yapmak lazım’ diye sormaya, bu arada daha önceden normal görünen olayları düşünmeye, onlara yeni anlamlar yüklemeye çalışır. Bu gözden geçirdiği olaylar içinde Neriman’ın Darülelhan’a uğramadığı günlerin sıklaşması, evine geç gidişleri, makyajına verdiği önem, Şinasi’yle konuşurken sesine dolan asabi titremeleri anımsar. Demek ki Neriman değişiyor, diye düşünür …

Sonra zihnini bir daha toplayıp ayrıntılara inince, onun dekolte rugan iskarpinleri ve üstünde filizi manto gözlerinin önüne gelir … Yirmi gündür sazını okula getirmiyordur. Sokakta yürürlerken Neriman’ın adım atışları farklıdır. Bir gün okulun kapısında, Neriman bir arkadaşıyla konuşurken Şinasi’nin yaklaştığını görmüş, birdenbire susmuş, ne konuştuklarını söylememiştir …Tüm bunları anımsadıkça Şinasi kendini kötü hisseder.

Eve döner, akşam olmuştur, Neriman’ın evine uğrar, o yoktur, henüz gelmemiştir. Oturup onun gelmesini beklerken Faiz Bey’le sohbet eder. Faiz Bey Mesnevi’yi okumaktadır. Epey bir zaman Neriman gelmeyince, evine döner. Neriman’ı babası Faiz Bey de çok merak eder, o gelinceye kadar uyumaz, bekler. Neriman, gece yansından sonra, yokuşun başında duran bir otomobilden iner. Kapıyı kendi anahtarıyla açıp girer, merdivenin başında babasını başında takkesi, beyaz giysileri içinde görünce ürkek, odasına korku içinde gider…

Neriman Macit’le akşam altıda Löbon’da buluşmuş, Maksim salonunda kokteyle gitmiştir. Macit, Neriman’ı çok çekici bir hayatla tanıştırır. Bu arada Neriman’ı ve arkadaşı Fahriye’yi Perapalas’ta vereceği baloya davet eder. Babasının zaaflarını kullanarak ondan balo için hem izin, hem de para alır.

Neriman’daki bu değişim Şinasi’yi de babası Faiz Bey’i de üzmekte, endişelendirmektedir. Oysa Neriman’a annesi ve babası tam Doğulu eğitim vermişlerdir. Ama Galatasaray’dan sonra öğrenimini Avrupa’da bitiren büyük dayısının etkisiyle Neriman, Batı hayatına karşı bir çekicilik duymaya başlamıştır.

Neriman baloya gitmeden önce dayısının kızlarıyla konuşmak onlardan fikir almak ister. Tramvaya binip onların Şişli’de oturdukları eve gider. Dayızadesi iki kızı da evde bulur. Ancak salonda yaslar giyinmiş ecnebi bir kadın vardır. Yaşlı kadın kısa bir süre sonra gider. Dayızadeleri Neriman için hayatının en büyük hadisesi saydığı balo meselesine hiç önem vermeden bir olay anlatırlar.

Yaşlı bir Rus kadınının çok güzel bir kızı varmış. Bu kız günün birinde gitar çalan bir Rus gence aşık olmuş. Birlikte yaşamaya başlamışlar. Ama bir süre sonra sorunlarla yoksullukla boğuşurken, kızın karşısına çok zengin bir Rum çıkmış. Bu kez onunla beraber olmaya başlamış, Rus gençten ayrılmış. Artık her şeye sahip olabiliyormuş. Ne var ki zamanla bu kızı tatmin etmemiş, mahzunlaşmaya başlamış. Çünkü kız, tahsil görmüş Rum’un etrafını saran insanlar çok sahteymiş, anlamsızmış. Oysa eski sevgilisiyle yaşarken etrafındaki insanlar çok görgülü, samimi insanlarmış. İhtilalden kurtulmuş Beyaz Ruslar … Bunların hepsi fakirmiş, ama hepsi kıymetli insanlarmış. Rus kızı büyük bir hata işlediğini anlamış. Eski sevgilisine gitmiş, kendisinin bir alçak olduğunu söylemiş, affetmesini, kabul etmesini istemiş. Ama genç gitarını çalmayı sürdürmüş, onların seviştikleri zamana ait bir şarkı çalmış. Bunun üzerine kız, arabasına atlayıp eve gelmiş, odasına girmiş. Bir mektup yazarak, revolverle intihar etmiş ..

Neriman’a dayızadelerinin anlattığı olay onu çok sarsar. Hele de az önce burada olan kadın, o kızın annesiydi, demeleri bir anda kendini o kızın yerine, Rus gencini Şinasi’nin yerine koyarak düşünmeye yöneltir. Bu olayla birlikte Neriman değişir, Macit’ten uzaklaşır, babasına ve Fatih’e döner. Şinasi’yle evlenirler.

Böylece de yazar Doğu-Batı değerlerini de roman karakterlerinde canlandırırken Doğu’nun “doğru” olduğuna da vurgu yapar.

Etkinlik Takvimi
Kur'an-ı Kerim
Kütüphane